Sorunu sor hemen cevaplansın.
2. Mahmut Dönemi Islahatları Nedir
A-) ALENDAR MUSTAFA PAŞA OLAYI(1808)
2. Mahmut kendine Alendar Mustafa Paşa’yı sadrazam seçti.Alendar yönetime egemen oldu ve şu işleri yaptı:
1-) Nizam-ı Cedid taraflarını işbaşına getirerek yenilik hareketlarini başlattı.
2-) III.Selimin ölümünde etkili olan kişileri cezalandırdı.
3-) İstanbul’da asayişi sağladı.
4-) Alendar ,Nizam-ı Cedid yerine Sekban-ı Cedid adında bir ocak kurdu.
5-) Ulufe alımı ve satımı yasaklandı.
6-) Ayanlar(Valiler) ile Sened-i İttifak yaptı.
SENED-İ İTTİFAK
XIX.yy’ın başında Anadolu ve Rumeli’de ayanlar türemişti(derebeylik).Alendar,sarsılan düzeni yeniden kurmak amacı ile bütün ayanları İstanbul’da topladı.Yapılan görüşmeler sonunda hükümet ile ayanlar arsında Sened-i İttifak imzalandı(1808).
Buna göre;
1-) Devlet ayanların varlığını kabul etti.
2-) Ayanlar devlet otoritesini kabul edecek,verilen emirlere uyacaklardı.
3-) Ayanlar yapılan ıslahatlara bağlı kalacaklardı
4-) Ayanlar kendi bölgelerindeki halka adaletli davranacaklardı
5-) İstanbul’da isyan çıkarsa İstanbul’a gelip isyanı bastıracaklardı.
ÖNEMİ:
1-) Bu belge Osmanlı’nın ayanlara söz geçiremeyecek kadar zayıf duruma geldiğini gösterir.
2-) Osmanlı tarihinde padişahın yetkileri ilk defa sınırlandırılmıştır.(Padişah kendi otoritesi dışında bir güç olarak ayanları kabul etmiştir.)
NOT:
1-) Bu yönü ile İngilizler’in 1215’deki Magna Carta’ya benzemektedir.Ancak Magna Carta krala zorla imzalatılmasına karşın ittifakta böyle bir zorlama yoktur,padişahın iradesiyle imzalanmıştır.
2-) Yeniçerilerin isyan etmesi üzerine II. Mahmut Sekban-ı Cedidi kaldırdı,isyan sona erdi.
B-) YÖNETİM ALANINDAKİ YENİLİKLER
II. Mahmut Osmanlı buyruğunda olan herkese tam bir din ve vicdan özgürlüğü vermiştir.Bunu şu sözleri ile belirtmiştir:”Tekbandan(halk),müslümanları camide,hristiyanları kilisede,Musevileri havrada görmek isterim.”
Şu yenilikleri yapmıştır:
1-) Divan teşkilat kaldırıldı,nazırlık(bakanlık) kuruldu.
2-) Tımar sistemi kaldırıldı,devlet memurları maaşa bağlandı.
3-) Müsadere üsulu kaldırıldı.(Devletin ölen şahısların malına el koymasıdır.)
4-) Devlet memuru yetiştirmek için (mekteb-i maarif) eğitim okulları açıldı.
5-) İlk defa genel anlamda nüfus sayımı yapıldı.Sayım askeri amaçlı olduğu için sadece erkekler sayıldı.
6-) Askeri işleri düzenlemek amacı ile askeri şura oluşturuldu.
7-) Pasta teşkilatı kuruldu.
8) Polis teşkilatının temelleri atıldı.
9-) Reyaül-ü Kütlap kaldırıldı.Dış işleri nezareti kuruldu.
10-) İlk kez karantina teşkilatı kuruldu.
11-) Dar-üş Şura’yı Bab-ı Ali kuruldu.(Devlet memurlarının terfi ve yargı işleridir)
NOT:
Bu mahkeme bugünkü danıştayın ilk örgütlenmesidir.
12-) İlk yönetim değiştirildi.(Merkezi otoriteyi sağlamak için iller merkeze bağlandı)
C-) KÜLTÜREL ALANDAKİ YENİLİKLER
1-) Medreselerin yanı sıra pek çok Avrupa tarzı okul açıldı.
NOT:
Böylece eğitim alanında ikilik ortaya çıktı. Kültür çatışmaları oluştu.
2-) İlk öğretim mecbur hale getirildi.
3-) Avrupa’yı yakından tanımak amacı ile ilk defa Avrupa’ya öğrenci gönderildi.
4-) Avrupa tarzında müzik serbest bırakıldı.
5-) Takvim-i Vakayı adında ilk gazete çıkarıldı.
6-) Kılık kıyafette ilk değişikliğe gidildi. II.Mahmut devlet dairelerine resmini astırdı.
7-) Yurt dışına çıkışta pasaport uygulaması başlatıldı.
8) Enderun kaldırıldı,yerine devlet memurları yetiştirilen okullar kuruldu.
D-)ASKERİ ALANDAKİ GELİŞMELER
1-) Sekban-ı Cedid ocağı kuruldu.
2-) 1825’te Eşkinci ocağı kuruldu.(Yeniçeri ocağına bağlı olarak)
3-) Yeniçeri ocağı kaldırıldı.(Vaka-i Hayriye.1826)
SONUÇLARI:
a-) Islahat süreci hızlandı.
b-) Padişahlar yeniden yönetime egemen oldu.
c-) Yeniçeri ocağının yerine Asakiri Mansure-i Muhammediye adı verilen Avrupa tarzında yeni bir ordu kuruldu.
EKONOMİK ALANDAKİ YENİLİKLER
1-) Yerli malların kullanılmasına teşvik edildi.
2-) Osmanlı tüccarlarının Avrupa mallarıyla rekabet edebilmesini sağlamak amacı ile gümrük kolaylıkları getirildi.
3-) 1838’te İngiltere Baha Limanı antlaşması ile çok geniş yetkiler kazandı.
NOT:
a-) II. Mahmut’un yapmış olduğu yenilikler Atatürk’ün yapmış olduğu yenilikler arasında büyük benzerlik vardır.
b-) Çeşitli baskılardan dolayı başarılı olunamamıştır.
Tarih: 2014-03-21 22:00:00 Kategori: Edebiyat
Kitaptan sorunu tarat hemen cevaplansın.